ELEKTROSTYMULACJA
Jedna z metod fizykoterapii wykorzystująca w swoim działaniu prąd elektryczny impulsowy o małej częstotliwości (1-200 Hz). Wyróżnia się dwa rodzaje zabiegów z użyciem tego rodzaju prądu:
– TENS (przezskórną stymulację nerwowo-mięśniową) – działanie przeciwbólowe
– EMS (elektrostymulację, NMES) – zapobieganie atrofii mięśni
TENS
W tej metodzie fizykoterapii stymuluje się prądem nerwy znajdujące się pod skórą za pomocą przezskórnych elektrod. Stosuje się dwa rodzaje prądu o wysokiej częstotliwości 100-200 Hz i niskim natężeniu (TENS konwencjonalny) lub o niskiej częstotliwości 2-4 Hz i wysokim natężeniu (TENS endorficzny). Obie odmiany wykazują działanie przeciwbólowe na poziomie rdzenia kręgowego spowodowane stymulacją włókien nerwów aferentnych o dużej średnicy powodując zablokowanie świadomego odczuwania bólu (teoria bramki kontrolnej bólu) lub stymulację uwalniania endorfin do krwi i płynu mózgowo-rdzeniowego.
Średni czas trwania zabiegu wynosi 30 minut. W przypadku TENS konwencjonalnego elektrody umieszcza się segmentalnie, przykręgosłupowo a działanie przeciwbólowe utrzymuje się 8-12 godzin, przeprowadza się zabiegi 2-3 x dziennie najczęściej w bólach ostrych zaraz po zabiegach chirurgicznych. Natomiast TENS endorficzny wykorzystywany w bólu przewlekłym stosuje się 3-7 x w tygodniu a efekt przeciwbólowy utrzymuje się do 24 godzin.
Zabiegów TENS nie można przeprowadzać w przypadku :
- ciąży
- chorób nowotworowych
- infekcji
- ran na skórze
- w pobliżu rozruszników serca
- w chorobach zakrzepowych
- na znieczulonych obszarach
- u zwierząt, u których występują drgawki
- gdy pod skórą, w miejscu przebiegu prądu występują elementy metalowe
Zastosowanie metody TENS w przypadku osteoarthritis, u pacjentów geriatrycznych, pomaga zmniejszyć stosowana dawkę niesteroidowych leków przeciwzapalnych a nawet doprowadzić do wycofania leczenia farmakologicznego.
Aparat do elektrostymulacji TENS/EMS z elektrodami
